1 aylık bebek gelişimi, doğumdan sonra bebeğin ilk nefes alması ile beraber dünyaya adaptasyonu da başlar. Yeni doğan bebeğin akciğerleri ve kalbi henüz tam gelişmediğinden dolayı bu dönemde akciğer ve kalp sorunları yaşayabilir. Doğumdan sonra bebeğin ilk yapmış olduğu tecrübe nefes almaktır daha sonra ilk 30 dakika içerisinde emme refleksinin gelişmesi beklenir.
Emme refleksinin dışında bebeğin nörolojik belirtilerinin sağlıklı olduğunun göstergesi olarak ellerini ve kollarını titremesidir. Titreme refleksi yeni doğanlarda oldukça önemli reflekslerden sayılmaktadır. Bebeklerde bu el kol titremesi kasılmalar şeklinde de görülebilir ve ilerleyen aylarda bu tip kasılmalar ve titremeler adaptasyon ile beraber kaybolmaya başlar.
1 aylık bebek gelişiminde titremeleri veya kasılmaları genelde ciddiye alınmaz ama bazı zamanlarda da kan şekerinin yüksekliği, kalsiyum, magnezyum gibi vitaminlerin düşüklüğü nedeniyle de ortaya titreme ve kasılmalar çıkabilmektedir. Kasılmalar sizin müdahale edip tutmanıza rağmen devam ediyorsa mutlaka doktorunuza danışmalısınız.
Bunların dışında yeni doğan refleksleri arasında, bebeğin yanağına ve ağzının çevresine dokunduğunuz zaman emme isteğinin gelişmiş olmasıdır. Bebeğin duyarlılığı ve emme refleksinin gelişmesi açısından önemlidir. Her bebekte görülmeyebilir ancak bebeğin başında şişkinlik veya alın bölgesine kızarıklık, akne, cinsel organında şişlik veya burnunda basıklık görürseniz doktorunuza danışmalısınız.
1 Aylık Bebeğin Boy ve Kilosu
Bebeğiniz genelde doğumda fazla sıvıyla doğar ve vücudundaki sıvıyı birkaç gün içinde atar. İlk doğum kilosu ile eve geldiğiniz kilo bu yüzden aynı olmayabilir ancak bebeğiniz çok kısa sürede kilo almaya başlayacaktır.
Bir aylık bebeğin boyu ve kilosu, baş çevresi ortalama olarak şöyledir:
- Kız bebeklerin kilosu ortalama 4 kg, erkek bebekler kilosu ortalama 4,3 kg
- Kız bebeklerin boyu ortalama 53 santim, erkek bebeklerin boyu ortalama 55 santim
- Kız bebeklerin baş çevresi ortalama 36,5 santim, erkek bebeklerin baş çevresi ortalama 37, 3 santimdir
Bebeğiniz doğumdan sonra hızla büyüyecektir ve bu aşamada baş çevresinin büyüklüğü ve gelişimi de oldukça önemlidir. Doktorunuz her seferinde bebeğinizin boyu ve kilosunu ölçerken baş çevresinin ölçüsüne de bakacaktır. Bebeğiniz ilk doğduğunda vücut ağırlığının toplam %20’sini oluştururken yetişkinlerde bu oran %2’dir. Bebeğinizin kafası ve beyni doğumdan sonra da büyüyecektir. Büyümenin normal devam edip etmediği bu yüzden her ay kontrol edilir.
Bir Aylık Bebek Neler Yapabilir?
Yeni doğan bebekler anne karnında birçok duyuları gelişmiş halde dünyaya gelirler. Dünyaya geldikten sonra ise sahip oldukları geliştirme yeteneğine ulaşırlar.
- Yüzüstü yatırdığınızda kafasını kısa sürede olsa kaldırabilir
- Yakın mesafe bakarsanız size odaklanabilir
- Ağlama dışında da sesler çıkarabilir
- Parmağını emebilir
- Gülüşünüze karşı o da gülebilir
- Sırt üstü yatırdığınızda yana dönmeye çalışabilir
1 Aylık Bebekte Görme
Bir aylık bebeğiniz gözlerini arada açar, bakar ancak görüşü netleşmemiştir ve görüş mesafesi kısadır.
1 aylık bebekte görme duyuları daha sonra gelişmeye başlar. Doğduğu zaman yaklaşık olarak 6 santim ya da 12 santimlik mesafeye kadar görebilir. Bir ay tamamlandıktan sonra daha iyi görmeye başlayacaktır.
1 Aylık Bebekte İşitme
Bebeğinizin duyma yeteneği anne karnında başlamıştı ve seslere karşı oldukça duyarlıdır. Anne karnında en çok da sizin sesinize aşina olmuştu. Bu yüzden sizin ona seslenmeniz veya konuşmanız onu rahatlatacaktır. Bebeğiniz ilk günler ağlamanın dışında hiç ses çıkarmayabilir.
1 aylık bebekte işitme diğer duyuları gibi gittikçe gelişme gösterir.
1 Aylık Bebekte Sindirim Sistemi
Bebeğinizin bağırsakları, böbrekleri ilk sindirim işlemini sizin karnınızda tecrübe etmişti ama dışkısını hiç yapmamıştı. İçinde bulunduğu amniyotik sıvıdan yutuyor daha sonra bunu böbreklerinden idrar torbasına gönderiyor ve çişini yapıyordu.
Doğumdan sonra anne sütü içmeye başladıkça ya da hazır mama ile besleniyorsa, beslendikten sonra dışkısını da yapacaktır.
1 aylık bebekte sindirim sistemi henüz tam gelişmemiştir bu yüzden her emdiğinde ya da mama ile beslendiğinde günde 4-5 kez dışkılayabilir. Sindirim sistemi geliştikçe daha az kaka yapmaya başlayacak.
1 Aylık Bebekte Uyku Düzeni
Bir aylık dönemde bebeklerin çoğu vakitlerinin büyük çoğunluğunu uykuda geçirirler. Anneler bazen bebeklerinin sürekli uyumasından telaşlanabilirler.
1 aylık bebekte uyku düzeni aslında hamileliğinizin son dönemlerinde gelişmeye başlamıştı. Bebeğiniz sizin karnınızda gece ve gündüzün çok farkında olmasa da ışığa karşı duyarlıydı. Gece ve gündüzü ışıkla hissedebiliyordu.
Gece ve gündüz ayırımı ve gündüz uyanık, gece uykuda olması gerekliliğini ileri zamanlarda öğrenmeye başlayacak ve düzene girecek. Bebeğiniz şu an günde 17 saat ya da 18 saat uyuyabilir hatta 20 saat dahi uyuyabilir. Bebeğinizi emzirmek için kucağınıza alarak emzirebilir ve altını değiştirebilirsiniz.
1 Aylık Bebek Neden Ağlar?
Bebeğiniz bir müddet sizinle ve dış çevreyle iletişim kurabilmek için ağlama yöntemini tercih edecektir ve ağlamalara göre size ihtiyacını belli edecektir.
1 aylık bebek neden ağlar sorusu birkaç alternatiften ibaret olabilir.
Gaz Sancısı
Ağlama sebeplerinin başında gaz sancıları gelir. Gaz bebeğin ağrı çekmesine neden olan durumdur ve bunu ifade etmek için ağlayacaktır.
Bebeklerde gaz ilk üç döneminde sorun olabilir fakat büyüyüp hareketlendikçe gazı kendisi çıkarabilecektir.
Altı kirlendiğinde
İdrar veya dışkıyla temas eden bebeğin cildi çabuk tahriş olur ve bebeğinizin ağlamasına neden olur. Bebeğin altının sık kontrol edilmesi ve temizliğine dikkat edilmesi gerekir.
Isı Değişiklikleri
Bebeklerin ısısı sizin ısınızla aynı olmayacaktır, dolayısıyla siz üşüyünce onlar da üşüyecek, siz terleyip bunaldığınızda onlar aynı şeyi hissetmeyecektir. Onlar için uygun hava sıcaklığı 18-22 derece arasındadır. Gereğinden fazla giydirilen bebekler için havanın uygun olup olmadığına bakmalısınız.
Bebeğin vücut ısısını kontrol etmek isterseniz, orta parmağınızı sırtına veya göğsüne dokundurduğunuzda ılıklık hissediyorsanız bebeğinizin bulunduğu ortam veya giydirdiğiniz kıyafetler içinde rahat olduğu anlamına gelir.
Yeterli Beslenmiyor Olabilir
Her ağlamanın sebebi açlık olmayabilir fakat siz yine de yeterli beslendiğinden emin olmalısınız. Eğer ilk bebeğiniz ise bu konuda büyüklerden yardım alabilir ve bebeğin hangi sıklıkta besleneceği konusunda bir karar oluşturmalısınız.
Bebeğin yeteri kadar beslenip beslenmediği her ay aldığı kilolardan anlayabilirsiniz. Her ay ortalama 660 veya 800 gram alıyorsa yeterli besleniyor demektir. Karnı tok olan bebek emmeyi reddeder.
Bazen bebeğin her ihtiyacını karşıladığınızı düşündüğünüz halde hala ağlıyor olması sizin panik yapmanıza, sinirlenmenize neden olabilir. Belki karnı tok, altı temiz ve uykusunu da almış olabilir fakat sizin ilgi göstermeniz için ağlıyor olabildiği gibi herhangi bir rahatsızlığı da olabilir.
Annelerin bebeklerinin ağlamalarına karşı sakin olmaları gerekir, bağırmanız veya susturmaya çalışmanız karşısında, unutmayın bebeği daha çok korkutacak ve daha çok ağlamasına neden olacaksınız.
Sevgi ve ilgi ihtiyacından ağlayabilir
Güven ve sevgi ihtiyacını o minicik bebekten beklemiyor olabilirsiniz fakat onlar yeme, içme ve bakım kadar sevilmeye ihtiyaç duyarlar. Yalnız başına bırakılmış bebekler için bu durum ağlama sebebidir fakat çok kucağa alıştırılmamalıdır aynı zamanda. Büyüdüğü zaman da sizden aynı şeyleri isteyebilir ve anne için çoğu zaman zor anlar yaşatır.
Anneden Gelen İlk Süt Kolostrum (Ağız Sütü)
Bebeğiniz doğduktan sonra göğüslerinizden gelen ilk süte kolostrum yani ağız sütü denilmektedir
. Kolostrum sütü göğüslerinizden daha sonra gelecek olan sütün yapısından çok farklıdır o yüzden bu sütü mutlaka bebeğinizin içmesi gerekir. Sonraki sütünüze göre daha kıvamlı, daha yapışkan yapıda, koruyucu ve besleyici özelliği daha fazla olan süttür.
Kolostrum anne sütünden daha az yağ ve şeker içermesine rağmen yüksek derecede protein, mineral, antikor ve lökosit içerir. Bebeğinizi enfeksiyonlara karşı koruduğu gibi bağışıklık sistemini güçlendirir. İçeriğinde bulunan immunoglobülin, A vitamini, G vitamini, E vitamini, D ve E vitamini sayesinde bebeğinizi mikroorganizmalardan korur. Bağırsak florasını destekler ve sindirim sistemine yardımcı olarak kakasını kolay yapmasını sağlar. Sarılık riskine karşı korur ve bebeğinizi alerjilere karşı savunma geliştirir.
1 Aylık Bebek Beslenmesi ve Emzirme Sıklığı Nasıl Olmalıdır
Bebeğinizin beslenmesi gereken tek besin anne sütü olmalıdır. Anne sütü bebeğin sindirim sistemi için en ideal besindir. Bebeğinizi sütünüz ile beslemek için gereken sabrı göstermelisiniz. Özellikle beslenme saatlerinde evinizin kalabalık olması ve sizin stres altında olmanız bu dönemi çok etkiler.
1 aylık bebek beslenmesi ve emzirme sıklığı yeni doğan bebeklerde herhangi bir kurala tabi olmamalıdır.
Bebeğinizi ne kadar beslerseniz süt üretiminiz de ona uygun olarak süt üretimi yapacaktır. Yani siz bebeğinizi ne kadar sık emzirirseniz sütünüz de o kadar çoğalacaktır. Bebeğinizin iştahına göre besleyebilir ve bebeğinizin istediği kadar emmesine müsaade etmelisiniz. Bebeğinizin kilo artışından sütünüzün yeterli olup olmadığı anlaşılır. Sütünüz yeterli gelmiyorsa doktorunuzla konuşmalısınız.
Yeni Doğan Bebeklerde Sarılık Riski
Yeni doğan bebeklerde sarılığa neden olan Bilirubin adındaki atık maddedir. Kanda Bilirubin maddesinin açığa çıkmasının nedeni ise alyuvar yıkımıdır. Bu hücrelerin yıkımından sonra Bilirubin maddesi ortaya çıkar. Normalde anne karnında bebek sarılık geçirmez. Çünkü plasenta tarafından bu Bilirubin maddesi yok edilmektedir fakat doğumdan sonra Bilirubin maddesini bebeğin kendi karaciğeri temizleyeceği için, bu dönemde bebeğin karaciğeri tam olarak gelişmediği ve fonksiyonlarını tam olarak yerine getirmediğinden dolayı sarılık ortaya çıkmaktadır.
Yeni doğan bebeklerde sarılık sıklıkla karşılaşılan bir sorundur. Yeni doğan bebeklerin yaklaşık yüzde altmış ile yüzde 80'in de sarılık görülmektedir. Yeni doğanlarda görülen sarılık türü fizyolojik sarılık türü olan bebeğe zararı olmayan kısa sürede kendini sınırlayan ve geçen bir durumdur. Sarılık denmesinin nedeni ise Bilirubin maddesinin cilde oturarak cildin rengini sarı renge döndürmesinden dolayıdır.
Yeni doğanlarda görülen sarılık genellikle önemsenmeyecek ve kendi kendine geçen bir sarılık türüdür fakat bazı durumlarda daha şiddetli olarak bu durum seyredebilir. Bazı bebeklerin sarılığı daha şiddetli geçirmelerinin nedeni bebekle anne arasındaki kan uyumsuzluğudur. Bu kan uyuşmazlıklarından biri RH uyumsuzluğu diğeri AB uyumsuzluğudur.
Anne ile bebek arasındaki bu kan uyuşmazlığı nedeniyle alyuvarlar bebeğin kanında hızla yıkıma uğrar. Kanda alyuvarların hızla yıkılmasının ardından Bilirubin maddesinde hızlı bir artış görülür. Bu yüzden anne ile bebek arasındaki özellikle RH ve AB kan grubu uyuşmazlığı sonucunda şiddetli sarılık görülür.
Bebeklerde sarılık görülmesinin bir başka nedeni ise Diyabetik annedir. Diyabetik annelerin bebekleri herhangi bir enfeksiyon ile karşılaştıklarında sarılık enfeksiyonu eşlik edebilir. Bunların dışında bebekte görülen endokrin hastalıkları sırasında da sarılık görülebilmektedir.
Şiddetli sarılığın ortaya çıktığı bir başka neden ise zor doğumlardır. Zor doğumlar nedeniyle özellikle bebeğin baş bölgesi ve boyun bölgesinde morarmalarda beraber şiddetli sarılık vakaları görülebilir. Sağlıklı beslenmeyen çocuklarda da ayrıca sarılık görülmektedir.
Sarılığın şiddeti bebeğin vücuduna ne kadar yayıldığına bağlıdır. Çünkü sarılık baş bölgesinden başlayarak ayaklara doğru ilerler ve ilerlediği yere kadar da derecesini belirler. Eğer yeni doğan bebeklerde sarılık ayaklara kadar ulaşmışsa bu durumda şiddetli sarılık geçiriyordur.
Sarılığın yeni doğanlarda çok fazla artmasının nedeni ise Bilirubin maddesinin vücutta fazla artmasıdır.
Yeni Doğan Bebeklerde Sarılık Belirtisi
- Göz beyazında sararma
- Ciltte sararma
- Ciltte şişlik
- Fazla uyuma
- Emmeme
- İştahsızlık
- Eğer sarılık beyinde de varsa ağlama sesinin tizleşmesi
Yeni Doğan Bebeklerde Ağlama Krizleri (Kolik)
Belli saatlerde ağlama krizlerine giren ve sıkıntılı durumlar yaratan, nedeni tam olarak bilinmeyen ve genellikle bebeklerin ilk 4 aylık süre içerisinde geçirdikleri bir dönemdir. İlk defa 1954 yılında tanımı yapılmış ve haftada 3 kez ve bazen 3 saati bulan ağlama krizleri şeklinde görülen huzursuzluk olarak tanımlanmıştır.
Yeni doğan bebeklerin yüzde 5'i ile yüzde 25'i arasındaki bir oranda görülebilen bir durumdur. Uzmanların bir kısmı her ne kadar bebeğin anne karnındaki ortamı araması ve dışarıdaki ortamda gerekli güveni bulamamasından kaynaklandı düşünülse de kesin tanısı ortaya konulabilmiş değildir. Doğumdan sonra 2.ci ve 3.cü haftalarda başlayan
kolik genellikle 3 ay içerisinde geçmesi beklenir ancak bazen bu 4 aya kadar da uzayabilir.
Bazı bebeklerde birkaç saat sürebilen ağlama krizleri bazı bebeklerde ise 24 saate kadar da uzayabilir.
Kolik nedeniyle ağlama nöbetlerinin öğleden sonra başlaması ve akşam saatlerine kadar uzaması görülebildiği gibi bebeklerin tüm çabalara rağmen sakinleştirilemediği gözlemlenir.
Kolik Bebek Belirtileri
- Bir hafta içinde en az üç kez görülen ve saatler süren ağlama krizleri
- Özellikle öğleden sonra başlayan ve akşama kadar uzayan ağlama krizleri
- Bazen nadir de olsa 24 saate uzayan ağlama krizleri
- Yüksek sesle ve sürekli ağlama
- Bebeğin yüzünde kızarma
- Ağız çevresinde soluklaşma
- Ağlamaktan nefesin kesilmesi
- Uyku düzeninde bozukluk
- Nöbetler dışkı veya gaz çıkarma ile bitebilir
- Uyutulduktan sonra ani ağlama krizleri ile uyanma
1 Aylık Bebeği Yatırma Pozisyonları
Bebeğinizi 1 aylık dönemde yüz üstü yatırmanız boğulmasına neden olabilir. Başını çevirip kendini kurtaramayacağı için yüzü koyun yatırıp bırakmamalısınız.
1 aylık bebeği yatırma pozisyonları arasında en iyi tercih hafif yan tarafına ya da başı hafif yana gelecek şekilde yatırmaktır. Bebeğinizi doyurduktan sonra gazını çıkardıysanız sırt üstü de yatırabilirsiniz. Kusma tehlikesine karşı önleminizi almalısınız.
1 Aylık Bebek Neden Yeşil Kaka Yapar?
Anne rahminde bebek kakasını yapmaz ancak bağırsaklarında bir miktar atık birikir ve bu atığı ilk beslenmeden sonra dışarı atmaya başlar.
1 aylık bebeğin yeşil kaka yapması birkaç gün devam edebilir.
Yeşil kaka çocuklarda farklı şeyi ifade eder bebeklerde ise daha farklı şey ifade etmektedir. Doğumdan sonra bebekler genellikle siyah ve yapışkan kaka yaparlar. Bu kıvamda kaka yaklaşık 5 gün sürebilir. 5 günden sonra siyah renkli olan kakada bir yeşil renk, yeşile doğru bir renk oluşumu gözlemlenir.
Yeşil kaka bir veya birkaç gün sürebilir daha sonra sarı renge doğru dönüş yapar. Sarı renge döndükten sonra kakanın kıvamında biraz katılaşma ve yeşilimsi sıvılarda görülebilir. Bu renk kakanın nedeni anne sütüdür. Bu durumun aksine bebeğin kakasında yeşil renk görülebilir ve çok kaygı verici bir durum değildir. Bunun nedeni ise bebeğin annenin göğüslerindeki sütü tam emmemesinden kaynaklanmaktadır.
Bebekler için en proteinli ve en besleyici süt annenin göğüslerindeki son süttür. Genellikle bebekler anne sütü emerken uyuya kaldıkları veya gece anne sütü emerken yeterince emmedikleri için bu son sütü alamazlar. Çünkü anne göğsünde önde gelen süt daha sıvı kıvamdadır, daha sonraki kısımdaki süt ise koyu kıvamda süttür ve daha yağlı, proteini daha yüksektir.
Bebeğin annesini yeterince emmemesi ve hatta ilk sütü aldıktan sonra bebeğin uyuyakalması ya da annenin bu son sütün daha faydalı olduğunu bilmeyip de bebeğine ısrarla emzirmeye devam etmemesi sonucunda bebek sadece sıvı sütle beslenmeye başlar ve bu durum bebeğin protein ve yağlı sütü almamasına neden olur. Bu durumda bebek yeşil kaka dışkılamaya başlar.
Bu yüzden bebeğin yeşil kaka yapmasının ilk nedeni anne sütünün yağlı ve proteini tarafını alamamasından kaynaklanır. Bir diğer neden ise annenin yeşil renkli sebzelerle fazla beslenmesinden kaynaklanıyor olabilir. Bir diğer neden ise diş çıkarırken yeşil kaka yapabilir.
Bunların dışında bebeğin herhangi bir enfeksiyon geçirmesi nedeniyle ishal olması durumunda yeşil kaka yapmasıdır. Genellikle 0-5 yaş aralığındaki bebeklerde ishal genellikle sık rastlanan bir hastalıktır. İshal, dışkının sıvılaşarak ve günlük dışkı sayısının artması şeklinde tanımlanır. Eğer sulu dışkı kıvamı bozuk değilse ishalden korkmaya gerek yoktur.